आर्टिफिसियल इन्टेलिजेन्स (एआई) ले संसार परिवर्तन गरेको छ। दैनिक जीवनदेखि लिएर हरेक क्षेत्रमा यसको प्रयोग भइरहेको छ। यद्यपि धेरै विज्ञहरू यसले विनाश पनि ल्याउन सक्छ भनेर डराउँछन्।
विश्वभरका एक तिहाइभन्दा बढी एआई अनुसन्धानकर्ताहरूले कृत्रिम बुद्धिमत्ता प्रणालीद्वारा लिइएका ‘गलत’ निर्णयहरूले यस शताब्दीमा ‘आणविक युद्ध’ जस्तो विनाश निम्त्याउन सक्ने बताएका छन्। न्यूयोर्क युनिभर्सिटीको सेन्टर फर डाटा साइन्समा जुलियन माइकलद्वारा गरिएको एआई विज्ञहरूको सर्वेक्षणले एआईले २०३० भन्दा अगाडि ठूलो प्रकोप निम्त्याउन सक्ने देखाएको छ। यसमा ३६ प्रतिशत एआई विशेषज्ञहरूले विश्वास गर्छन्।
डेली स्टारको रिपोर्टका अनुसार एआईले हाम्रो घरदेखि कारसम्म आफ्नो बाटो बनाएको छ। अमेजन एलेक्सा वा हाम्रो स्मार्टफोन, ड्रोनहरू वा आंशिक रूपमा वा पूर्ण रूपमा निर्मित स्व-ड्राइभिङ कारहरू। यी सबै एआईद्वारा संचालित छन्। गुगलले यस्तो एआई असिस्टेन्टमा काम गरिरहेको छ जसले तपाईंको तर्फबाट फोन कल गर्न सक्छ। यसमा तपाईको शैलीमा कुरा गर्ने क्षमता हुन सक्छ।
यसका साथै, एआई अत्याधुनिक सैन्य प्रणालीहरूमा पनि प्रयोग भइरहेको छ। एआई नियन्त्रित हतियार भएका ड्रोनले छिट्टै आफ्नो लक्ष्यमा प्रहार गर्न सक्ने एक वरिष्ठ अमेरिकी सैन्य विशेषज्ञले चेतावनी दिएका छन्। तिनीहरू यति छिटो र एडभान्स हुनेछन् कि मानिसहरू तिनीहरूसँग लड्न सक्षम हुनेछैनन्।
अमेरिकी सेनाको फ्युचर्स कमाण्डका प्रमुख जनरल जोन मुरेले भने, “एआईले सुसज्जित त्यस्ता ड्रोनहरूको झुण्डले मानिसहरूलाई उनीहरूको अगाडि टिक्नसमेत अनुमति दिनेछ भन्ने मलाई आशा छैन।”
तर के हुन्छ यदि यो प्रणालीले गलत रूपमा काम गर्न थाल्छ। यस अवस्थामा, एआई आधारित फोन कलले पनि गलत परिणाम ल्याउन सक्छ। विज्ञ नीना सिकले डेली स्टारलाई बताएअनुसार आगामी दिनमा लड्ने युद्धहरूमा जहाज, विमान र ट्याङ्कको भूमिका रहनेछ तर यी अझ धेरै एआईद्वारा संचालित हुनेछन्।
अक्टोबर २०१८ मा, चिनियाँ रक्षा फर्म नोरिन्कोका वरिष्ठ कार्यकारी जेङ यीले भनेका थिए कि “मानिसहरू भविष्यमा युद्धको मैदानमा लड्ने छैनन्” र युद्धमा घातक अटोनोमस हतियारहरू प्रयोग गरिनेछन्।” अर्थात्, आगामी युद्धहरू एआईद्वारा संचालित हुनेछन्। तर, यसको नतिजा कति घातक हुनसक्छ भन्ने चिन्ता व्यक्त गरिएको छ।
खगोलविद् रोयल लर्ड रिसले यो मानवजातिको ‘पृथ्वीमा अन्तिम शताब्दी’ हुनसक्ने चेतावनी समेत दिएका छन्। अर्को सहस्राब्दीमा मानवजातिलाई कृत्रिम बौद्धिक सुपर रोबोटले प्रतिस्थापन गर्ने उनको भनाइ छ।
