मधेश सम्वाददाता
राजविराज, ८ माघ ।
सरकारले धान खरीद गर्न बन्द गरेपछि सप्तरीमा विचौलिया हावी भएका छन् । विचौलियाले सरकारले तोकेको समर्थन मूल्य नदिई किसानसँग धान खरीद गरिरहेका छन् ।
सरकारले तोकेको मूल्यमा धान खरीद गर्ने निकाय सप्तरीमा छैन् । यहाँका किसानलाई धान बेच्न सिरहाको लहानस्थित खाद्य संस्थान पुग्नुपर्ने बाध्यता छ । खाद्य संस्थानले लक्ष्य अनुसारको धान खरीद गरिसकिएको बताउँदै किसानको धान खरीद गर्न नमानेपछि विचौलिया हावी भएका छन् ।
सरकारले धान प्रति क्वीन्टल रु ३ हजार १२८ समर्थन मूल्य तोकेको थियो । सप्तरीका किसान धान लिएर लहान गएर बेचेका छन् । तर लहानस्थित खाद्य संस्थानले १५ हजार क्वीन्टल धान खरीद गर्ने बजेट मात्रै रहेकाले सो लक्ष्य पूरा भइसकेको बताएको छ । खाद्य संस्थानले यस्तो प्रतिकृया दिएपछि किसानसँग कम मूल्यमा धान खरीद गर्ने विचौलियाहरु सकृय भएका छन् ।
रुपैयाँ भएका र राख्न ठाउँ भएका विचौलियाहरु किसानसँग रु २५ सयसम्म रकम दिएर धान खरीद गरेका छन् । विचौलियाहरुले किसानसँग धान खरीद गर्न केहि दलाल ठीक पारेका छन् । ती दलालहरुले किसानलाई सोझै ती व्यक्तिसँग सम्पर्क गराइरहेका छन् । दैनिक आवश्यक्ता पूर्ती गर्न किसानलाई रकमको अभाव हुन्छ, त्यहीं अभावलाई मध्यनजर गर्दै किसानले विचौलियालाई धान बेच्न बाध्य भइरहेका छन् ।
विचौलियाहरुले धान खरीद गरेर आफ्ना गोदाममा राख्न थालेका छन् । कम मूल्यमा खरीद गरेर राख्दै आएका केहि विचौलियाले आफ्नो अनुसारको मूल्य कायम गर्दा अहिले चामलको मूल्य पनि बढेको छ । रु ४० प्रति किलो रहेको सोना मन्सुली चामलको मूल्य प्रतिकिलो रु ५२ सम्म पुगेको व्यापारी बताउँछन् ।
धान आफ्नो कब्जामा राखेर आफूखुसी मूल्य बढाउन खोज्दा सप्तरीमा खाद्यान्न संकटको स्थिति आउन सक्ने अवस्था छ ।
सप्तरी उद्योग बाणिज्य संघका अध्यक्ष लालूप्रसाद अग्रबाल यो कार्य उपभोक्ताको हितमा पटक्कै नभएको बताउँछन् । उनी किसानसँग सस्तोमा धान खरीद गरेर राख्ने व्यक्तिहरुको छानबिन हुनुपर्ने बताए । ‘यसरी खाद्यान्न संकटको स्थिति आउन सक्छ’ उनले भने, ‘यसतर्फ राज्यले अबिलम्ब ध्यान दिनु जरुरी छ ।’
किसानसँग कम मूल्यमा उब्जनी खरीद गरेर बढीमा बिक्री गर्ने विचौलियाहरु पहिलादेखि नै सकृय रहँदै आएपनि राज्यले कुनै किसिमको ध्यान दिन नसक्नु बिडम्बना भएको अग्रबालको भनाई छ ।
