राजविराज । मधेश प्रदेश सरकारले चालू आ.ब. २०८१/८२ का लागि सवारी कर निर्धारण गरेको छ । प्रदेश सरकारले बनाएको आर्थिक ऐन, २०८१ अनुसार २०८१ साउन १ गतेदेखि २०८२ असार मसान्तसम्म लागू हुने गरी सवारी कर निर्धारण गरेको हो ।
नीजि सबारी र पर्यटक सबारी अन्तर्गत कार, जीप भ्यान, माइक्रो बस १ हजार सीसीसम्मको बार्षिक कर रु २२ हजार, १ हजार १ देखि १५ सय सीसीसम्मको रु २५ हजार, १५०१ देखि २ हजार सीसीसम्म रु २७ हजार, २ हजार १ देखि २५ सय सीसीसम्मको रु ३७ हजार, २५०१ सीसीदेखि २९ सय सीसीसम्म रु ५० हजार र २९०१ देखि माथिका सबै सीसीको बार्षिक रु ६० हजार कर निर्धारण गरेको छ ।
नीजि डोजर, एक्साभेटर, लोडर, रोलर, ट्रिपर, क्रेनजस्ता मेसिनरी उपकरणको बार्षिक रु ४० हजार कर तिर्नुपर्ने हुन्छ ।
अटो रिक्सा, थ्री ह्वीलर र टेम्पोको बार्षिक रु ४ हजार, ट्याक्टरको रु ५५००, पावर टिलरको रु ४५००, मिनी ट्रक, मिनी बसको रु २७ हजार, ट्रक, बस÷ट्यांकरको रु ३५ हजार कर तोकिएको छ ।
१२५ सीसीसम्मको मोटरसाइकलको रु ३ हजार, १२६ देखि १६० सम्मको रु ५ हजार, १६१ देखि २५० सीसीसम्मको रु ६५००, २५१ देखि ४०० सीसीसम्मको रु ११ हजार र ४०१ देखि माथिकाको रु २० हजार कर निर्धारण गरिएको छ ।
सार्वजनिक सबारीमा दर्ता भएका सबारीसाधन अन्तर्गत १ हजार सीसीसम्मको कार, जीप, भ्यान र माइक्रो बसमा रु ११ हजार, १ हजार १ देखि १५०० सीसीसम्मको रु १२ हजार ५००, १५०१ देखि २ हजार सीसीसम्मको रु १३ हजार ५००, २ हजार १ देखि २५०० सीसीसम्मको रु १४ हजार ५००, २५०१ देखि २९०० सीसीसम्मको रु १६ हजार ५००, २९०१ देखि माथिका सबै सीसीका सबारीको रु २० हजार कर तोकिएको छ ।
डोजर, एक्साभेटर, लोडर, रोलर, क्रेनजस्ता सार्वजनिक मेसिनरी उपकरणको भने २१ हजार कर तिर्नुपर्ने हुन्छ ।
यस्तै, सार्वजनिक सबारीमा दर्ता भएका अटो रिक्सा, थ्री ह्वीलर, टेम्पाको रु ४ हजार, ट्याक्टरको रु ५ हजार ५००, पावर टिलरको रु ४ हजार, मिनी ट्रक, मिनी बसको रु १५ हजार ५००, मिनी ट्रिपरको रु १५ हजार, ट्रक/बस/ट्यांकर/ग्यास बुलेटको रु २० हजार कर निर्धारण गरिएको छ ।
ऐन अनुसार नेपाल सरकार, मधेश सरकार, स्थानीय तह र जिल्ला समन्वय समिति एवं सार्वजनिक संस्थानको नाममा दता भएका सबारी साधनलाई सार्वजनिक दर्ता भएका सबारी साधनमा लाग्ने सरह कर लाग्नेछ ।
विद्युतिय सबारीमा कति ?
नीजि विद्युतिय सवारी साधन अन्तर्गत मोटरसाइकल/स्कुटर/मोपेडको रु २ हजार, १ हजार वाटदेखि १५०० वाटसम्म रु २५ सय र १५ सय वाटमाथिकाको रु ३ हजार कर निर्धारण गरिएको छ ।
कार/जीप/भ्यान/माइक्रो बस र बस अन्तर्गत १० किलो वाटदेखि ५० वाटसम्मकाको रु ५ हजार, ५० किलो वाटदेखि १२५ किलो वाटसम्मकाको रु १५ हजार, १२५ किलो वाट देखि २०० किलोवाटसम्मको रु २० हजार र २०० किलो वाटभन्दा माथिकाको रु ३० हजार अटो रिक्सा÷इ रिक्साको रु ३ हजार कर निर्धारण गरिएको छ ।
यो ऐनमा सार्वजनिक तथा भाडाका विद्युतिय सबारीमा उल्लिखित दर रेटमा ५० प्रतिशत छुट दिइनेछ ।
यस्तो अवस्थामा लाग्ने छैन कर
मधेश प्रदेश सरकारले कर नलाग्ने व्यवस्था पनि ऐनमा गरेको छ । सबारी साधन बिग्रेको वा अन्य कुनै कारणबाट सो सबारी साधन चलाउन नपाएको भनी मधेश प्रदेश सरकारले ठह¥याएको कुनै व्यक्ति वा संस्थाको नाममा दर्ता भएको सवारी साधनको कर नलाग्ने ऐनमा उल्लेख गरिएको छ ।
ऐनमा सामुदायिक विद्यालयले आफ्नो नाममा रहेको विद्यार्थी ओसार्न प्रयोग गर्ने बस, मिनी बस तथा माइक्रो बसमा लाग्ने सबारीसाधन करमा ५० प्रतिशत छुट दिने उल्लेख छ ।
जुनसुकै सवारी साधनका धनीले चाहेमा लाग्ने सवारीसाधन कर प्रचलित दरका आधारमा एकमुष्ठ रुपमा पाँच बर्षसम्मका लागि एकै पटक भुक्तानी गरी नवीकरण गराउन सक्ने प्रावधान ऐनमा गरिएको छ । यसो गर्दा १० प्रतिशत छुट दिइनेछ ।
दमकल, एम्बुलेन्स तथा शव बाहनलाई करको दायरामा नराखेको ऐनले सार्वजनिक संग्रहालयमा प्रदर्शनीका लागि राखिएका २० बर्षभन्दा पुराना सवारीसाधनलाई बार्षिक तिर्नुपर्ने कर नलाग्ने बताएको छ ।