पंकज झा
तिलाठी । अहिलेको दशैं, उहिलेको दशैंमा परिवर्तन छ । पूजापाठ, दर्शनको तरिका उहीं रहेपनि पहिलाको दशैंमा एकाबिहानै प्रत्येकको घरमा ढोल बज्थ्यो सप्तरीसहित मिथिला क्षेत्रमा । पछिल्लो डेढ् दशक यता ढोल बज्न सकेको छैन् ।
राम समुदायका व्यक्ति एकाबिहानै घर–घरमा आई ढोल बजाउँथे । त्यस वापत प्रत्येक घरमूलीले दक्षिणा वापत अन्न र नगद प्रदान गर्थे । यो चलन हराइसकेको अवस्थामा सप्तरीको एक गाउँमा भने यो दशैंदेखि पुनः ढोल बज्न थालेको छ ।
भारतको सिमासँग जोडिएको तिलाठी कोइलाडी गाउँपालिका वडा नम्बर १ तिलाठी गाउँमा यो दशैंमा ढोल बज्न शुरु भएको छ । बिहानै एक व्यक्ति ढोल लिएर आउँछन् र प्रत्येक घरमा बजाएर जान्छन् । स्थानीय युवाले यो तारतम्य मिलाएका हुन् ।
गाउँका युवाले यस बर्ष दशैंको अवसरमा ढोल बजाइदिन राम समुदायसँग आग्रह गरेका थिए । ‘तर उनीहले विवाह, मुण्डन, ब्रंतबन्धमा मात्रै ढोल बजाउने दशैंमा नबजाउने बताए’ स्थानीय युवा सम्बोध कुमार झा भन्छन्, ‘यसपछि बैण्ड पार्टीसँग कुरा गरेर ढोल बजाउन शुरु गरियो ।’
झाका अनुसार राजविराजबाट बैण्ड पार्टीसँग समन्वय गरी प्रत्येक घरमा ढोल बजाउन थालिएको छ । बैण्ड पार्टीलाई दशैं अवधीमा ढोल बजाए वापत रु १२ हजार दिइने उनको भनाई छ । ‘यसबाहेक घरधनीले दिने दक्षिणा समेत ढोल बजाउनेकै हुन्छ’ उनले भने ।
दशैंमा छालायुक्त ढोल बजाए दुर्गा भगवती प्रसन्न भई सबैको भलो गर्ने मान्यता रही आएको छ ।